Diyaliz ve böbrek nakli, son dönem böbrek hastalığının tedavi seçeneklerinden bazılarıdır. Böbrek nakli ameliyatı sırasında hastaya gerçek bir organ nakledildiği için, diyaliz prosedürlerine uygun olarak kan tamamen saflaştırılır ve böbreklerin hormonal işlevi tam olarak geri kazanılır.
Böbrek nakli için canlı veya kadavra böbrek alabilirsiniz. Canlı bir böbrek naklinde hasta, bir akraba veya eşinden 4. dereceye kadar akrabalıktan böbrek alabilir. Vericinin bağışı engelleyecek herhangi bir tıbbi sorunu yoksa ameliyat programına alınır. Böbrek nakli ameliyatına hazırlık ortalama 5 gün sürmektedir.
Canlı donör ameliyatı artık kapalı (laparoskopik) bir yöntem kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Böbrek vericisi ile yapılan kapalı bir operasyonda sadece kasık bölgesinde 4-5 cm’lik bir yara bulunur.
Laparoskopik cerrahi ile iyileşme ve normale dönüş hızla gerçekleşir. Operasyon sonrası hasta ertesi gün taburcu edilir, iş gücü kaybı azalır.
Tek böbreğin tutulmasının sağlık sorunlarına neden olmadığı kanıtlanmıştır.
Ceset böbrek nakli bekleyen hastalar uygun testler yapıldıktan sonra uygun görülürse 14-18 saat içinde ameliyat edilir.
Günümüzde Batı ülkelerinde böbrek nakli çoğu ölüden alınan böbreklerden yapılmaktadır. Ülkemizde canlı böbrek nakli oranı% 80’dir.
Böbrek nakli, kasık damarlarına ulaşan, periton dışında gerçekleştirilen bir operasyondur. Böbrek nakli ameliyatında böbrek orijinal pozisyonu yerine sağ veya sol kasık bölgesine yerleştirilir. Çoğu zaman, hastanın çalışmayan böbrekleri çıkarılmaz.
Operasyon sırasında bağırsaklara temas olmadığı için hasta operasyondan sonra çok çabuk yemek yemeye başlar ve çabuk iyileşir.
Ameliyat sonrası yakından takip edilen bir hastaya canlı vericiden böbrek nakli yapılırsa erken fonksiyon nedeniyle 5. gün taburcu edilir. Ancak bir cesetten böbrek nakli yapılırsa böbrek birkaç gün içinde çalışmaya başlayacak ve 8. veya 9. gün taburcu edilebilecek.
Hasta taburcu edilmeden önce kullandığı ilaçlarla ilgili talimatlar verilir. Taburcu olduktan sonraki ilk haftalarda hasta haftada iki gün kan tahlilleri için merkeze çağrılır. İzleme aralıkları zamanla uzar.
Böbrek nakli ameliyatından sonraki ilk altı ayda enfeksiyon ve akut ret nöbetleri ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlarda hastayı tedavi etmek için hastaneye yatış gerekebilir.
Günümüzde immünsüpresanların gelişmesiyle birlikte özellikle erken dönemde böbrek nakli operasyonlarının etkinliği artmıştır. Böbrek nakli ameliyatı her yaştaki hastaya yapılabilir.
Ameliyattan önce hasta detaylı bir kalp muayenesinden geçmelidir. Alıcı ve vericinin ameliyatları ve sağlık kontrolleri SGK ile görüşülerek yapılır.